woensdag 17 februari 2021

Alcoholvrije IPA's proeven

Aan alcoholvrij bier kleeft een slechte naam: het is zoetig, weeïg en het lijkt eigenlijk niet echt op bier. Zo was het in ieder geval tot een aantal jaren terug. Bij de grote (pils)brouwerijen werd er bier gebrouwen waar vervolgens de alcohol weer utitgehaald werd. Het resultaat was niet denderend. In de loop van de jaren zijn de methoden om de alcohol er uit te halen veranderd en verbeterd. Een paar jaar geleden kwam Vandestreek ineens met een alcoholvrije IPA volgens een nieuwe methode, waarbij een 'gist' met een lage vergistingsgraad wordt gebruikt. Deze gist zorgt wel voor een smaak en geur van een vergisting, maar omdat er alleen simpele suikers vergist kunnen worden, ontstaat er maar weinig alcohol. Na het Vandestreekbier zijn er een flink aantal alcoholvrije bieren op de markt gekomen, variërend van blond, witbier, IPA en stouts en alles er tussenin.

Om te kijken of alcoholvrij nu echt een lekker alternatief is, heb ik me maar weer eens opgeofferd en heb ik alle IPA's in deze categorie die ik kon vinden gekocht en beoordeeld. Wat hieronder volgt, is een behoorlijk subjectieve lijst die puur op mijn eigen smaak is gebaseerd. 

Over het algemeen kan worden gezegd dat de uitwerking van alle geproefde bieren iedere keer anders is. Soms wordt er erg veel hop gebruikt, andere hebben een wortachtige smaak, of worden er kruiden toegevoegd. De bieren hebben allen een vrij dun mondgevoel en vanwege die eigenschap kun je al deze bieren direct afserveren. Mijn uitgangspunten bij het proeven waren: 

  1. Drink geen alcoholhoudend bier ervoor;
  2. Vergelijk het niet met een echt bier;
  3.  Probeer het als een beverage te proeven;
  4. Probeer de verwachtingen niet te hoog te stellen.

Proefnotities

 

De smaaknotities van ieder bier zijn hieronder beschreven. De bieren zijn gepresenteerd in volgorde van beste naar minst goede. De top wordt aangevoerd door buitenlandse brouwerijen. Deze bieren hebben een frisse (lees: niet muffe) smaak en voldoende hop, en niet te vergeten: de juiste hop. Fruitig, fris en stevig. Ook bij de buitenlandse IPA's valt de afwezigheid van body op. De beste Nederlandse alcoholvrije IPA is die van de Muifelbrouwerij. Een speciale vermelding is er voor de IPA van Lowlander die met de kruiden en fruit een bijzonder smaakvol bier heeft gebrouwen. Als hekkensluiters zijn de alcoholvrije bieren van Jopen en 't IJ geëindigd.
 
Ik heb de bieren geprobeerd te proeven volgens de hierboven genoemde uitgangspunten, en dan valt het echt allemaal wel mee. Niet om dit soort bier heel de avond te drinken, maar gewoon als je even geen zin hebt in alcohol.
   
Craazy IPA - Muifel brouwerij
 
Volgens het etiket is dit een van de eerste alcoholvrij IPA's van Nederland. En dit is een hele beste. Het lichte gebrek aan body is eigenlijk het enige bezwaar, maar als we het als een beverage beschouwen, is dit een hoppig drankje met een bitterheid die niet uit de bocht vliegt. De hop is fruitig en iets rauw hoppig. Het mooiste van dit bier is de afwezigheid van te veel caramout, mufheid of kattenbak (daarover straks meer). Score: 9.5
 
Energibajer - Mikkeler
 
De Mikkeler brouwers hebben een eigen hardloopvereniging en speciaal daarvoor hebben ze dit bier gebrouwen. Ik kan me voorstellen dat dit prima smaakt als je je net in het zweet hebt gewerkt. De smaak is enigszins bitter, maar dit overheerst niet. De hop zit er goed in en smaakt naar fruitige en kruidige hop. De body is uiteraard aan de dunne kant, maar niet waterig. Een alcoholvrije IPA die uitblinkt in balans, je mist de alcohol (bijna) niet. Score: 9
  
Non Alcoholic IPA - Vandestreek

Dit bier was de eerste alcoholvrije IPA in Nederland en doet het nog steeds goed. De hop komt goed door en heeft een fruitig en stevig aroma.  Het bier proeft niet waterig en een wortachtig smaakje is afwezig. Het bier heeft een mooie balans. Score: 8  

Punk IPA AF - Brewdog

De AF (alcoholfree) versie van de Punk IPA maar dan mist het de ballen van de echte. De intensiteit van de hop is geprobeerd na te bootsen en het lijkt in geur en smaak wel op de IPA met alcohol. Natuurlijk wel in een flink naar benedengedoseerde hoeveelheid, omdat er bijzonder weinig body, zoet tegenoverstaat. Dit betekent een wat waterig bier met citrushoppen en een klontje kattenbak. Geen wortsmaak. Score: 8

Nanny State - Brewdog

De Nanny State heb ik al een aantal keer gedronken. Dit bier manoeuvreert netjes tussen de kattenbak en waterigheid door. Het bier is echt wel goed hoppig  en ook strak hoppig, iets wat andere exemplaren ontbreekt. Wel met een waterig mondgevoel, maar dit wordt goed in balans gehouden door een licht caramoutig randje. In vergelijking met de Punk AF is deze minder hard bitter, maar ligt hij wel in dezelfde lijn. Score: 8

Lowlander IPA 0.3%

De IPA van Lowlander is er eigenlijk eentje van de buitencategorie. Het lijkt wel alsof men niet alleen een IPA, maar dan zonder alcohol, wilde brouwen met de zelfde ingredienten, maar die smaak is opnieuw opgebouwd met de kruiden, fruit en de hoppen en wellicht nog andere zaken. De smaak is zeer fris, kruidig, citrus met echt een zomers tintje eraan. Het bier is voor een IPA wel iets aan de dunne kant, maar waar het bij de voorgenoemde IPA's al gauw dun en uit balans werd, past dit hier goed bij. Geen typische IPA, maar wel lekker. Score: 8

Bavaria 0,0% IPA

Als je tegen mij Bavaria zegt, dan krijg ik daar niet direct een heel warm gevoel van. De verbazing was dan ook groot dat dit eigenlijk best OK is. De hop springt er goed uit en doet echt denken aan een IPA. Een klein beetje kattenbakgeur en ik krijg er een soort Cascade of Chinooksensatie bij. Het bier is iets wortachtig, maar dit is niet storend aanwezig. Score: 7

Tundra - Pohjahla

De geur van dit bier is heel erg hoppig en nauwelijks te onderscheiden van een echte IPA. De hop is fruitig en ruikt naar winegums. De smaak is helaas wel redelijk waterig en clean. Het ontbreekt aan moutigheid en ook het wat muffe, kattenbaksmaakje is afwezig. Dit bier drinkt wel erg makkelijk weg en is perfect voor de dorstige alcoholvrij-IPA drinker. Score: 7

Drinkin' in the sun - Mikkeler

De US hop is goed te ruiken en ook te proeven. Het is een bier met een Amerikaanse hoppigheid, dus fruitig , 'dank' en wat citrusachtig. Na meerdere slokken lijkt er iets van een kattenbakgeur te ontwikkelen. De moutbasis smaakt wat wortzoetig, wat vaak een manco is van bieren zonder alcohol. Het bier is voor een alcoholvrij niet erg waterig. Score: 6,5

Brand IPA 0,0%

In dit rijtje is Brand de grootste brouwer en dat is ook te proeven aan het bier. Het bier ligt grotendeels wel in lijn met de versie met alcohol. Het is een beetje middle of the road, en heeft dat typische smaakje wat vroeger altijd aan alcoholvrije bieren zat. Het is zeker geen slecht bier, maar neigt wel eerder naar frisdrank en drinkt ook zo weg. Niet bitter en zoet, met een fruitig, tropisch smaakje. Licht wortig. Score: 6

Nonnetje IPA - Jopen

Bij dit bier ligt de hop er minder bovenop en lijkt ook niet zo uitgesproken. Het smaakt naar Europese cleane hoppen die doorgaans kruidig en licht fruitig zijn. Het lijkt daarom ook niet echt op een IPA. Ik mis verder iets van gistkarakter, wat het geheel vrij vlak maakt. Het wortsmaakje is volledig afwezig en het bier is redelijk waterig. Score: 4

IPA Free - 't IJ

De reguliere IPA van 'IJ is een mooi bier dus de verwachtingen waren hoog. Dit bier een wat onfrisse geur die wat lijkt op een vuil vaatdoekje. Wat zwavelig ook. Het bier is net te weinig hoppig  voor een IPA en de hop is wat zepig. Zelfs na een aantal slokken went de smaak niet en blijft onfris. Score: 2