dinsdag 14 februari 2017

Manhattan Project - Session IPA

We gaan een IPA brouwen, en geen gewone, maar eentje met minder alcohol en opgebouwd rondom de hop. De 'session ale/IPA'  is een nieuwe trend in Amerika.
 

Session IPA

De Session IPA is in principe een normale IPA, maar dan met zo weinig mogelijk alcohol en zo veel mogelijk smaak, en dat betekent natuurlijk veel hop.  De bedoeling van de stijl is dat er meerdere bieren per drinksessie kunnen worden genuttigd, waarbij je niet meteen op de kop staat.
De grote broers IPA en DIPA moeten het niet hebben van balans, de hop staat tenslotte centraal en de rest is slechts ondersteunend. Dit geldt ook voor een session IPA, maar er is een andere benadering vereist. Doordat er minder mout wordt gebruikt, zal er minder  ondersteunende body aanwezig zijn. Waar een gewone IPA tussen 50 en 100 IBU kan liggen, zal dit te veel zijn voor een session IPA. Balans, maar dan op een IPA-manier. 

New England IPA

Naast de Session IPA is er ook een andere IPA variant opgedoken, waarbij er niet perse meer bitter in het bier wordt gepompt, maar wel meer hop. En voila, we duiken weer een grens over. Het is de New England IPA. Een IPA maar met een aantal verschillen. 
- Het belangrijkste verschil is de momenten van toevoegen van de hop. Er wordt geen tot nauwelijks hop aan het begin van het koken toegevoegd, maar alleen in de laatste minuten of alleen in de whirlpool. Daarnaast wordt er tijdens de vergisting hop toegevoegd en veel drooghop tijdens het lageren. Dit kan door op meerdere momenten hop toe te voegen. De hop tijdens de vergisting is volgens traditionele inzichten een minder goede methode, omdat de gist een deel van het aroma van de hop afvangt. Nieuwe inzichten geven aan dat er ook omzettingen van hopcomponenten door de gist worden bewerkstelligd.
- De bitterheid is veel minder hoog dan bij een IPA.  
- Voor een NE IPA worden over het algemeen niet de gebruikelijke IPA-hopsoorten zoals Cascade, Chinook, Columbus, etc. gebruikt, maar hoppen met een fruitig, exotische smaak zoals Citra, Mosaic, Galaxy, Amarillo en El Dorado.
- De moutstort bevat naast de gebruikelijke palemout mogelijk ook tarwemout, havermout en caramoutsoorten. 
- De gebruikte gist mag meer karakter en smaak opleveren dan de gebruikelijke American Ale (WY1056/US-05) en er kan iets van fruitigheid aanwezig zijn. De vergistingsgraad van de gist mag medium hoog zijn (70-73%), zodat er meer body overblijft. 
- Door de gebruikte mouten, gist en hop ontstaat er een troebel(ig) bier dat een soepel en mild mondgevoel heeft. 

Het beoogde bier zal een Session Ale zijn met de brouwmethode van de New England IPA. 

BU vs GU 

Om een inschatting te maken van de benodigde bitterheid van de Session IPA is er gekeken naar de de verhouding tussen bitter en (eind)dichtheid. Dit is een vaker gebruikte methode om iets te zeggen over balans per stijl. BU vs GU, oftewel bittering unit vs gravity unit. Dus een bier met 40 IBU en een dichtheid van 1040, heeft een BU:GU van 1. 
In het hiernaast gepresenteerde schema is te zien dat een Imperial IPA de hoogste verhouding heeft, met een waarde van 1.15. Een American IPA, dus met een lagere dichtheid heeft een verhouding van 0.80. Een session IPA staat niet in het schema, maar gevoelsmatig verwacht ik dat de waarden iets onder deze waarden liggen. Geschat iets van 0.65 tot 0.75.  Om deze verhouding te verifiëren heb ik eens gekeken in het Amerikaanse magazine Beer&Brewing waar een artikel over (Session/NE) IPA is verschenen. De gepresenteerde alcoholpercentages en bitterheden van de bieren uit het artikel en van Beeradvocate zijn in onderstaande tabel weergegeven. De focus ligt op de verhouding bitterheid en dichtheid van laag-alocholische bieren, maar voor het plaatje zijn er ook wat IPA's en DIPA's in het overzicht meegenomen. 
 

Bier Alc IBU
Alchemist Broken Spoke 6 25
Lost Nation Mosaic 5.5 65
The Veil Master Shredder 5.5 50
The Alchemist Focal Banger 7 90
Weldwerks Juicy Bits 6.5 45
50 West Punch You In The Eye 9.2 100
Coronado North Island IIPA 7.9 90
New England IPA 6.7 55
New England IPA 7.3 65
Founders All Day IPA 4.7 42
Lagunitas Brewing Allday IPA 4.65 54
Pizza Port Ponto Session Ale 4.5 50
Speakeasy Suds Session Ale 4.7 35
Shipyard Island Time 4.5 40
Stone Go To IPA 4.5 65
Firestone Walker Easy Jack 4.5 45
Hoppy Birthday Alpine IPA 5.25 69
Oskar Blues Pinner 4.9 35
Brewdog Punk IPA 5.6 45
Toppling Goliath Golden Nugget 6 56

Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de bitterheid en alcoholpercentages. De standaard BU:GU waarden zijn, ietwat arbitrair, in het overzicht weergegeven. 



Uit de grafiek blijkt dat er in de bieren onder 5% alcohol de bitterheden sterk uiteen lopen. De Stone IPA heeft zelfs een bitterheid van 65IBU bij 4,5% alcohol. Voor de laagalcoholische bieren komt de gemiddelde BU:GU uit op 1.0. Gezien het beperkte aantal bieren en grote variatie, is de waarde niet veelzeggend. De typische BU:GU per bierstijl zijn met stippellijnen weergegeven, waarbij de session IPA in lijn lijkt te liggen met de waarden van de IPA en DIPA.

Het recept

Aantal liters------- : 23 liter
Gewenst begin SG---- : 1037
Brouwzaalrendement-- : 80 %
Totaal brouwwater--- : 39.25 liter
Spoelwater---------- : 22.25 liter
Maischwater--------- : 15 liter
Kooktijd------------ : 15 minuten
Berekende kleur----- : 10.2 EBC (Morey)
Berekende bitterheid : 41 EBU (Tinseth)

76%  3096 g Pale alemout                      5.5  EBC   

16%    651 g Tarwemout                         3    EBC   
5%      203 g Caravienne                        66   EBC  
3%      122 g Carapils (D)                      2.5  EBC  
 

60m/67°C Maischdikte is: 3.68 L/kg
20m/73°C Maischdikte is: 3.68 L/kg
5m/75°C Maischdikte is: 3.68 L/kg

1m/78°C Maischdikte is: 3.68 L/kg

15 min kooktijd
20 g  13.3 %az  15 min P Simcoe                        
20 g  8.9 %az    15 min P Amarillo                       

25 g  11.8 %az  15 min P Mosaic                               
 

In de whirlpool (80°C)
20 g  12.7 %az  Citra
20 g  11.8 %az   Mosaic                                 

20 g  6.9 %az    Cascade                       
 

Drooghop tijdens de vergisting
20 g  8.9 %az   Amarillo                       
20 g  11.8 %az Mosaic                              
20 g  12.7 %az  Citra

Drooghop

20 g 13.3%%az Simcoe
20 g 11.8az Moscaic
10 g 12.0%az Chinook  

                           

Gist : 1318 British Ale III