Jester Pale Ale | Sierra Nevada Pale Ale kloon

Dit artikel behandelt een kloonpoging tot  de klassieker onder de pale ales, de Sierra Nevada Pale ale. Het mooie aan dit bier is, dat het wel speciaal en smaakvol is, maar ook goed doordrinkbaar. Daarnaast is het echt een schoolvoorbeeld van hoe pale ales 40 jaar geleden werden samengesteld met de beschikbare mouten, gisten en hoppen. 

Voor een recept hoefde ik niet lang te zoeken. In de bibliotheek van Brewfather staan veel recepten van gebruikers, bewezen recepten zou je het kunnen noemen. Hierin staan ook veel recepten voor de Sierra Nevada Pale Ale. 

Het recept bestaat in grote lijnen uit 90 tot 93% pale mout en 7 tot 10 % caramunich II (120 EBC). Hoppen met Magnum (60min) en Perle (30 min), en als aromahop veel Cascadehop (10 en 0 min). De gist is de US-05 of WY1056. 

Achtergrond

Dit bier was in Amerika een van de eerste bieren van de craft beer revolution. Tijdens de introductie ervan in 1980 was de light lager het meest gedronken bier. De eigenaar van de Sierra Nevada brouwerij wilde een bier ontwikkelen met veel smaak en anders dan de ondergisters op de markt. Hiervoor ontwikkelde hij een bier dat bitterder was en veel smaak had. De brouwer was fan van de Ballantine India Pale Ale en de Anchor Liberty Ale, ook met Cascade hop, en wilde iets brouwen dat er op leek. 

De Cascade hop is een van de belangrijkste smaakmakers in dit bier. Eigenlijk ontwikkelt voor de toepassing als bitterhop in pils, maar in de praktijk had de hop veel te veel smaak. Met citrus en grapefruitsmaken werd de hop al snel afgeschreven door de grote brouwers zoals Coors. Anchor Liberty ale werd ook met deze hop gebrouwen. 

Het recept 

Het recept dat gebrouwen is samengesteld uit de beschikbare ingrediënten. 

De palemout was bijna op en de hoppen niet op voorraad. Gelukkig had ik nog de Jesterhop in de vriezer, die blijkt als ouder Cascade te hebben en wordt geteeld in de UK. In de smaakomschrijving is deze redelijk hetzelfde met grapefruit als belangrijkste component. Jester heeft wel meer tropisch fruit in zich. Cascade heeft een hoger cohumulone en totaal oliegehalte, waardoor deze wat sterker over kan komen. 

Maischwater: 26.36 L
Totaal water: 26.36 L
Kookvolume: 23.5 L
SG voor koken: 1.034


Kenmerken
Begin SG: 1.045
Eind SG: 1.008
IBU (Tinseth): 40
BU/GU: 0.94
Kleur: 15.8 EBC

Maischen
Temp. inmaischen — 70.6 °C
Temperatuur — 68 °C — 60 min
Mash out — 76 °C — 5 min


Mouten (3.575 kg)
2.85 kg (79.7%) - Pilsnermout — Graan — 3.9 EBC
500 g (14%) — Pale Ale Weyermann — Graan — 6 EBC
225 g (6.3%) — Weyermann Caramunich III — Graan — 140 EBC


7 g (18 IBU) — Columbus (Tomahawk) 15% — Koken — 60 min
7 g (4 IBU) —Bramling Cross 3% — Koken — 45 min
20 g (19 IBU) — Jester 7% — Koken — 30 min
30 g — Jester 7% — Koken — 0 min


Diversen
3 g — Calcium Chloride — Maischen
3 g — Gypsum (Calcium Sulfate) — Maischen


Gist
1 pakje — Mangrove Jack's M44 US West Coast Yeast 85%


Vergisten
Hoofdvergisting — 20 °C — 14 dagen
Carbonisatie: 2.4 CO2-vol

Proefnotitie Kriek - Bier voor korfballers?

Je verwacht het niet, maar mensen die op korfbal zitten blijken bovengemiddeld veel te zuipen. Ik kan deze informatie niet persoonlijk controleren, omdat ik niemand ken die deze sport beoefend. Het is voor mij net zo'n blinde vlek als bijvoorbeeld tafeltennis of badminton. Tegenwoordig sterft er veel uit, dus ergens kan ik me ook voorstellen dat deze sporten gewoon ophouden te bestaan door een gebrek aan deelnemers. 

Het nieuwsbericht over het drinkgedrag van deze primitieve basketballers bracht een serie van gedachten in mijn hoofd. Stel dat de gemiddelde zesjesdraaier inderdaad veel drank nuttigt, dan zou dat mijn perfecte doelgroep zijn. Hierbij ga ik er wel vanuit dat het dan niet veel uitmaakt of het brouwsel een beetje te zuipen is of niet. Ik schat in dat dit soort mensen niet heel veel smaak hebben. 

Natuurlijk is dit puur gebaseerd op vooroordelen en stereotypering, dus om deze
informatie te controleren, heb ik in het telefoonboek de dichtstbijzijnde vereniging opgezocht en ik kreeg een vriendelijke man aan de lijn. Roland was zijn naam. Afgaand op zijn naam en stem zag ik het geblokte overhemd met korte mouwen en zijn sandalen voor me. Op de vraag of ik sprak met iemand die een gewoontedrinker is, bleek hij niet te begrijpen waar ik het over had. Mijn volgende vraag betrof de mogelijkheden tot het gemengd douchen na de wedstrijd en toen hoorde ik alle lust om het gesprek voort te zetten uit het lichaam van Roland treden. Vreemd genoeg was een eventueel lidmaatschap ook geen optie meer en werd de verbinding verbroken. 

En dat is jammer, want deze kriek die we met z'n allen hebben gebrouwen zou een perfect bier zijn voor Roland. Hij zal niet proeven dat hier heel veel moeite in zit, dat er gelagerd is op een eiken vat, er hier 9 maanden geduld voor nodig was en dat er zakken met kersen ingegaan zijn. Hij zal een slok nemen en de subtiele geur van kersen, melkzuur, Brett en hout waarderen. Wel op zijn eigen manier, niet te uitbundig, met de ogen open, een klein knikje, meer zal het niet zijn. Hij zal zijn telefoon erbij pakken om de bierstijl kriek eens te bestuderen. Want Roland houd graag van dingen die zijn zoals ze horen. Op zijn kleine scherm leest hij dat wat hij ruikt en proeft precies is zoals het hoort te zijn. Dit is geen commerciële kriek, want die zijn zoet, dit is een authentieke droge en zure kriek, die niet voor iedereen is. Geen bier voor de vrouw van Roland, volgens Roland zelf. 'Al zuur genoeg', zal hij mompelen zo in zijn eentje aan de keukentafel. Na de laatste slok kijkt Roland glazig naar het lege glas. 'Mooie roze kleur en het schuim was ook prima, ook niets op aan te merken', zal hij denken. Hij zal wensen dat er meer flessen anoniem gedoneerd waren aan de korfbalvereniging. Volgende keer beter Roland, dan kunnen we meteen mijn lidmaatschap nog eens bespreken. 

Biervakantie in Tsjechië?

Dit jaar was de keuze voor de vakantie op Tsjechië gevallen. Toevallig, of niet, het land waar volgens overlevering de pils is uitgevonden. Typ op Google bezienswaardigheden in Tsjechië en bier in en je kunt je hier rustig een paar maanden vermaken. De hoeveelheid verschillende bieren, biertuinen, kloosters, brouwerijen, cafés en bierspa's lijken oneindig. Wanneer je met het gezin op vakantie gaat, kan er helaas niet elke dag een trip naar zo'n bestemming worden ingepland. Dat betekent dus keuzes maken. Deze laatste twee zinnen zijn afkomstig van mijn vrouw. Ik heb bij een vorige vakantie een keer de fout gemaakt om in de voorbereiding een volledig vullend programma te plannen waar de ene dag een brouwerijbezoek, de andere dag een bierwinkel en weer een andere dag een klooster bezocht diende te worden. Alleen bij het idee al, kreeg zij het Spaans benauwd. Mijn aanpak voor deze vakantie was: wel uitzoeken, maar vooral niet over praten. De parels grijpen als ze er zijn. 

In Tsjechië is men trots op hun bier. En met een bierconsumptie van 145 liter per inwoner (cijfers 2011) zijn de Tsjechen al jarenlang de grootste bierdrinkers ter wereld. In elke supermarkt is er een ruim assortiment aanwezig en op veel plekken zie je reclame voor bier. Het type dat het meest voorkomt is het ondergistende, blonde bieren, de pils. Soms amber of zwartgekleurd maar de meeste zijn pilsen tussen 4 en 5%. Net als in bijvoorbeeld Duitsland zijn er veel lokale merken en in elke plaats zijn er weer andere merken te vinden. De grotere merken zoals Pilsner Urquell, Staropramen, Radegast en Gambrinus zijn wel op de meeste plaatsen te vinden. Tijdens onze rondreis heb ik geprobeerd zoveel mogelijk te proeven. 

Onze eerste stop in Tsjechië was in Teplice in het noorden van Tsjechië. Hier is een restaurant waar ook bier wordt gebrouwen, Pivovar Monopol. Het restaurant is ingericht in een art nouveau stijl en het lijkt al heel lang geleden gebouwd. Dat is het alleen niet, het is een jaar of 10 ingericht in deze stijl. Ergens achterin staan de roodkoperen ketels. Omdat het nog vroeg op de dag was, heb ik een bier besteld die uit deze ketels kwam. Het was een tarwebier en dat zie je in dit land niet vaak. Volgens het menu onder andere met Amerikaanse hopsoorten. Het bier was redelijk goed, erg droog en wat trekkerig. Hier heb ik een gerecht gegeten waar een ongedefinieerd deel van een varken was gebruikt. Veel saus erop, dus het smaakte prima. 

Onderweg met de camper kwamen we door de plaats Budejovice, bekend van het Budvar/Budweiser bier. Zoals wellicht bekend is dit het originele Budweiser bier Budějovický Budvar en heeft dit ook niets te maken met de Amerikaanse variant. Dit geschil loopt al vanaf 1907 en lijkt geen einde te hebben. Budvar claimt dat het merk als sinds de 13e eeuw bestaat. De Amerikaanse Budweiser is dat zeker niet, maar blijkbaar hebben zij wel de beste advocaten.  

Bij de brouwerij hebben we toch maar even een korte
tussenstop gedaan om wat foto's te maken. Een tour van 1 uur zat er niet in, we
moesten verder. Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om een mooie glazen bierpul aan te schaffen. Opvallend was dat er in de hele omgeving heel weinig reclame wordt gemaakt voor Budvar, een enkele kroeg had een uithangbord. Andere merken waren wel aanwezig, vooral Pilsener Urquell. 

Op dezelfde route ligt de plaats Plzn, de plaats waar ons gerstenat zijn naam aan te danken heeft. Helaas zijn we niet in de stad zelf geweest, we waren onderweg naar Praag. De Pilsener Urquell wordt in deze stad gebrouwen. Dit had een van die parels geweest kunnen zijn, en we zijn er gewoon langs gereden. Een goede reden om nog eens terug te gaan. 

In Praag is het ook goed bier drinken. Deze stad voelt een beetje als het Amsterdam van Tsjechië, met pleintjes met terrassen en drommen toeristen die naar alle top-10 mooiste plekjes van Praag sjokken. In ieder geval volgens Tripadvisor en dergelijke sites. En het is ook een fantastische stad met opgeknapte, oude gebouwen, leuke restaurants, winkeltjes, bruggen, etc. Net als in onze hoofdstad heeft dit ook zijn effect op de prijs van een pul bier, deze zijn vergelijkbaar met ons eigen land. 

De eerste dag zijn we langs U Fleků gewandeld. Volgens sommige recensenten op internet een toeristenval, maar dit zag er toch wel erg leuk uit. Met lange tafels, Tsjechisch eten en een paar man op accordeon voelt dit wel traditioneel aan. Het was voor ons nog geen etenstijd dus we zijn weer vertrokken en niet meer teruggekeerd. 

Daarna liepen we langs de 'grote' Pilsener Urquell toer, midden in de stad. Hier werd geen bier gebrouwen en met de grote neonborden deed me dit denken aan de Heineken experience in Amsterdam. Leuk als je echt niets van bier of brouwen weet, en eigenlijk gewoon wil zuipen. Ook niet gedaan dus. 

Toevallig liepen we langs een 'Beerspa' waar een Unlimited Consumption of Beer wordt beloofd. Het badderen in bier had ik nog nooit van gehoord. In de dagen erna begon het idee bij mij in te dalen en zag ik mijzelf als een koning in het bierschuim zitten met een pul bier in de hand, ongelimiteerd! Ik zal nog een keer naar Praag moeten om dit vers aangeboorde verlangen te bevredigen. 

In deze lijst van etablissementen die we gezien hebben en grotendeels links hebben laten liggen, voegen we nog het Prague beer Museum toe. Hier wordt de historie van de bierproductie en het hopverbouwen tentoongesteld. De rode draad hier is natuurlijk dat men hier pils heeft uitgevonden en dat is natuurlijk prima. 

Voor een bierlunch gingen we naar U Tří Růží. Een brouwcafe/restaurant met een leuke uitstraling en een grote biertuin. Hier had men naast de gebruikelijke pilsvarianten, ook een mango IPA, een weizen en wat a-typische bierstijlen op de kaart staan. Hier hebben we ook heerlijk gegeten en wat bieren gedronken. Omdat het buiten bloedheet was, daalde de alcohol helaas wat snel in en was ons kookpunt al bereikt. 

De volgende dag in Praag hadden we na een rondje kerk bekijken en sjokken toch weer dorst en bij Pivovar Narodni hebben we een paar pullen bier gedronken. De meest opvallende was de donkere pils, die een fantastische granige chocoladesmaak had. In de brouwerij in het pand stonden de gebruikte moutsoorten uitgestald en de enige donkere mout was de light chocolate wheat malt. Als dit het geheim is van dit biertype, zal ik toch ook maar eens een poging moeten wagen. 

Uiteindelijk dus geen vakantie die compleet om bier draaide. Ik heb een goede indruk gekregen van alle soorten bier die traditioneel worden gebrouwen en ik heb de parels wel gevonden. Tsjechië is een prachtig land en niet alleen voor het bier!